Szukaj na tym blogu

czwartek, 16 kwietnia 2015

Cukrzyca i kot

Cukrzyca u kota podobnie jak u ludzi jest chorobą nieuleczalną. Gdy zostanie ona zdiagnozowana to wyłącznie od nas i naszego zaangażowania będzie zależał dalszy los naszego kota i długość jego życia. Choroba jest przewlekła, bardzo niebezpieczna i grozi śmiercią. Kot musi być monitorowany i należny mu podawać odpowiednie dawki insuliny ponieważ choroba polega na upośledzeniu przemiany węglowodanowej, tłuszczowej, białkowej i zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej spowodowanej częściowym lub całkowitym brakiem insuliny.
Insulina to hormon produkowany przez trzustkę i odpowiedzialny za obniżanie poziomu glukozy we krwi. Działa przeciwstawnie do innego hormonu trzustkowego tj. glukagonu, który powoduje wzrost poziomu glukozy. Pod wpływem insuliny komórki organizmu pobierają glukozę, która stanowi dla nich główne źródło energii. Wskutek upośledzenia wydzielania insuliny przez trzustkę dochodzi do wzrostu poziomu glukozy we krwi i jednocześnie zahamowania jej transportu do komórek. Organizm kota pozbawiony tak bogatego źródła energii jakim jest glukoza, uruchamia inne rezerwy energetyczne (białka i tłuszcze), co prowadzi do postępującego wyniszczenia organizmu. Nadmiar glukozy wydalany jest z moczem w tzw. cukromoczu, natomiast we krwi pojawiają się związki powstałe z przemiany glukozy tzw. ciała ketonowe.

Objawy cukrzycy:
Jednym z widocznych objawów choroby jest wzmożone pragnienie i częste sikanie, gwałtowny spadek masy ciała towarzyszący mu wzmożony apetyt. A także zachowanie przeciwne brak apetytu, wymioty, apatia, osowiałość. Zmienia się wygląd sierści, staje się ona tłusta pokryta łupieżem. Często dochodzi do  powiększenia wątroby i nerek.
Na cukrzycę najbardziej narażone są koty otyłe i częściej kocice niż kocury.

Diagnozowanie:
Jeśli widzimy jakieś niepokojące objawy u naszego kota należy niezwłocznie udać się do lekarza weterynarii. zleci on wykonanie (lub wykona) podstawowe badania, które zdiagnozują chorobę.
Badanie moczu podstawowe i niezmiernie ważne w diagnostyce bo potwierdza lub wyklucza cukrzycę. Wykonuje się je aby stwierdzić czy w moczu jest glukoza (glukozuria/glikozuria) oraz czy ma miejsce zakażenie układu moczowego. Próbkę do badania lekarz pobiera przez nakłucie pęcherza moczowego, bo tylko pobierając mocz w sposób jałowy można być pewnym wyniku badania bakteriologicznego.
Badanie krwi drugie pod względem ważności badanie. Pobiera się krew przede wszystkim w celu oznaczenia stężenia glukozy we krwi, ale także by wykonać inne oznaczenia oceniające wydolność narządów wewnętrznych, które mogły zostać uszkodzone w przebiegu cukrzycy. U kota podwyższony poziom cukru we krwi nie zawsze oznacza cukrzycę. U kotów istnieje bowiem zjawisko hiperglikemii po-stresowej, czyli pod wpływem stresu dochodzi u kota do podwyższenia glukozy we krwi i nie jest to wynikiem cukrzycy. Dlatego u kota wykonuje się jednocześnie badania moczu.
Jeżeli w obu badaniach wyjdzie znacznie podwyższony poziom glukozy to znaczy, że kot jest chory.

Są trzy typy cukrzycy.
insulinozależną (typu 1) występuje rzadko u kotów,
insulinoniezależną (typu 2) występuję dość często u kotów i związana jest z odkładaniem się amyloidu w trzustce, co prowadzi do uszkodzenia komórek odpowiedzialnych za produkcję insuliny. Często spotyka się ją u kotów otyłych i starych.
i wtórną, występuje głównie u zwierząt: poddawanych długotrwałej terapii lekami steroidowymi i antykoncepcyjnymi, u kotów z nadczynnością tarczycy i kory nadnerczy.

Cukrzyca niesie ze sobą także powikłania. Neuropatia cukrzycowa. Główną przyczyną prowadzącą do powstania neuropatii cukrzycowej jest utrzymująca się hiperglikemia czyli podwyższone stężenie glukozy we krwi. Dochodzi do upośledzenia przewodzenia impulsów nerwowych, widocznym objawem jest to, że kot zaczyna chodzić na całych stopach. Innym jest zaćma cukrzycowa. Hiperglikemia powoduje zmiany w soczewce oka.
Sytuacją odwrotną jest hipoglikemia czyli nagły spadek glukozy we krwi i jest ona bardzo groźna bo może powodować śpiączkę a nawet śmierć zwierzęcia.
Po czym rozpoznać hipoglikemię:
• chwiejny niestabilny chód (tak jakby nasze zwierzę było pijane),
• bieganie w kółko lub wzdłuż ścian (brak orientacji),
• szklane oczy, rozszerzone źrenice, które nie wykazują żadnej reakcji,
• wilczy apetyt,
• niepokój,
• ataksja – zazwyczaj brak koordynacji mięśniowej, zmiany w ruchach szyją i głową  (odchylanie główki w bok),
• dziwnie głośne miauczenie
• chowanie się w dziwnych miejscach w domu,
• apatia, otępienie,
• podwyższona temperatura ciała,
• konwulsje i drgawki,
• śpiączka (wstrząs hipoglikemiczny)

Leczenie:
Leczenie ustala lekarz weterynarii. Będzie one obejmowało:
  • Insulinoterapię
  • Stosowanie odpowiedniej diety
  • Wizyty i badania kontrolne
Teraz kilka słów o diecie dla kota z cukrzycą.
Koty z cukrzycą powinno karmić się dobrze zbilansowaną karmą według regularnego schematu żywienia. Dieta o odpowiednio dobranym składzie może ułatwiać remisję choroby. Koty otrzymujące insulinę jeden raz dziennie otrzymują zazwyczaj posiłek zaraz przed podaniem insuliny rano, a następnie ponownie wczesnym wieczorem. Koty otrzymujące insulinę dwa razy dziennie zwykle karmi się zaraz przed wykonaniem obydwu zastrzyków. Karma powinna być wysokobiałkowa (30- 45%) o niskim poziomie węglowodanów (max 10%)  i dużą ilością włókna. Należy unikać podawania cukrów i smakołyków o nie sprecyzowanym składzie. Jeśli musimy podać kotu smakołyk to zdecydowanie niech to będzie naturalny gryzak (np. w 100% ze skóry ryb, bogaty w kwasy omega)
Składniki dobrej karmy suchej polecanej dla cukrzyków:  włókna (stosowane powinno być zarówno włókno nierozpuszczalne (celulozy, hemicelulozy) i mieszanego typu (rozpuszczalne i nierozpuszczalne – pulpa buraczana, guma guar itp.). Użycie substancji śluzowych (np., psyllium – roślina o właściwościach śluzotwórczych), które tworzą kleisty żel skutecznie spowalnia procesy trawienia karmy i absorpcję węglowodanów. Dzieje się tak, dzięki wydłużeniu czasu opróżniania żołądka, oraz czasu przechodzenia glukozy ze światła jelit do błony śluzowej. Włókno i produkty jego fermentacji, szczególnie krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, także zmieniają wydzielanie pewnych hormonów trawiennych i wrażliwość tkanek na insulinę). Karma powinna posiadać co najmniej 5% nienasyconych kwasów tłuszczowych (omega 3 i 6), które stanowią niezbędny element budulcowy komórek, wspomaga pracę serca, układu nerwowego oraz zapewnia zdrową skórę i błyszczącą sierść a także wspomagają prawidłowe reakcje mózgu na wytwarzany przez tkankę tłuszczową hormon – leptynę, który wpływa na zmniejszenie apetytu i reguluje stężenie glukozy we krwi. Źródło kwasów to oleje szczególnie z ryb.
Warto zwrócić uwagę na karmy typu weight control bo często spełniają one wyżej wymienione wymagania.

Jeśli mówimy już o karmach typu weight control to należy dodać, że bardzo ważne jest odchudzenie kotów otyłych bo może występować u nich zjawisko "insulinoodporności" Staje się to wtedy gdy komórki organizmu stają się coraz mniej wrażliwe na insulinę. W związku z tym insulinoterapia staje się mniej skuteczna i wymagane jest podawanie coraz wyższych dawek insuliny. Przy odchudzaniu kota lepszym rozwiązaniem jest podanie karmy mniej kalorycznej niż zmniejszenie dawki karmy. Zmniejszenie ilości dotychczas podawanej karmy powoduje bowiem zmniejszenie także ilości spożywanego przez zwierzę białka i witamin, co może doprowadzić do niedoborów. Dieta odchudzająca dla kota z cukrzycą powinna charakteryzować się także wysoką zawartością łatwo przyswajalnego białka (zwierzęcego), co pomaga zapobiegać stłuszczeniu wątroby i powinna być suplementowana L- karnityną (odpowiedzialna za transport długołańcuchowych kwasów tłuszczowych do mitochondriów mięśni, gdzie są wykorzystywane jako źródło energii do pracy mięśniowej – czyli potocznie mówiąc, spalane) gwarantuje zachowanie odpowiedniej masy mięśniowej i pobudza przemianę tłuszczu magazynowanego przez organizm w energię.Węglowodany powinny posiadać niski indeks glikemiczny (czyli równomiernie i powoli uwalnia się energia co nie powoduje gwałtownych skoków poziomu cukru) Są nimi ryż brązowy, jęczmień, słodkie ziemniaki. Karma powinna posiadać niski poziom tłuszczy (w związku z zaburzeniami metabolizmu lipidów).
Ważny jest także ruch ale jak wiemy koty to leniuchy i ciężko jest je pobudzić do ruchu.
Lepszym rozwiązaniem od karmy suchej jest karmienie karmą mokrą ale tu także musimy zwrócić uwagę na skład karmy i ilość węglowodanów (pamiętajmy o tych 10%)
Na rynku znajdziemy także karmy mokre polecane dla kotów z cukrzycą. (w nawiasie podaję ilość węglowodanów)
Power of Nature,
kurczak (1%)
królik(1,5%)
jagnięcina (1,5%)
wołowina(2%)
Grau seria bez zboża
królik, wołowina, kaczka (10,0)
indyk, łosoś, makrela (10,0)
drób, ryba morska (9,5),
Petite Cuisine, (od 3 do 3,5%)
ZiwiPeak,
dziczyzna (4,9)
dziczyzna i ryba (5,0)
jagnięcina (5,2)
Catz Finefood
cielęcina 3%
dziczyzna 7,1%
drób 2%
wołowina z kaczką 1,5%
kurczak z bażantem 4%
jagnięcina z mięsem bawołu 3%
łosoś z drobiem 2%
śledź z krewetkami 3%
kurczak z tuńczykiem 2,5%
dziczyzna z okoniem czerwonym 2,5%
jagnięcina z królikiem 10%
drób z krewetkami 6%
Fish4Cats (7,2%) bogata w kwasy omega
Moonlight Dinner
wołowina i serca nr 22 (1,6%)
drób i wołowina nr 21 (0,89%)
jagnięcina i wołowina nr 24 (0,84%)

Najprostszy sposób aby policzyć ilość węglowodanów w karmie:

białko + tłuszcz + popiół + włókno + wilgotność = wynik
100% - wynik = ilość węglowodanów

Walka z cukrzycą to bardzo żmudna i konsekwentna praca ale cały ten wysiłek pozwoli naszemu kotu na dłuższe życie.



Brak komentarzy: